Jak powstają perły i jakie są ich rodzaje?

Symbol czystości, nieskazitelnego piękna, mądrości i szczerości – perły to jeden z najpiękniejszych darów natury. Cenione w jubilerstwie, pożądane przez kobiety, przedstawiane na dziełach sztuki. Jak powstają perły? Jakie są ich rodzaje? Jak sprawdzić, czy perły są prawdziwe?

Skąd się biorą perły?

Do produkcji biżuterii wykorzystuje się nie tylko minerały powstałe w toku procesów geologicznych, ale również wytwory organizmów żywych. Właśnie do tej grupy zaliczamy perły. Perły to wytwór małży, a dokładnie perłopławów perłorodnych lub innych mięczaków. Co ciekawe, sporadycznie są produkowane również przez ślimaki.

Powstawanie pereł to wyjątkowy proces. Perły tworzą się, kiedy do muszli dostanie się ciało obce – organizm zaczyna wówczas (jako rodzaj reakcji obronnej) produkować kolejne warstwy substancji, z której zbudowana jest muszla. Z czasem perła robi się coraz większa, aż wreszcie twardnieje. W ten sposób niechciane ziarenko piasku, jajo pasożyta lub inny „nieproszony gość” zostaje odizolowane od muszli. Małże z perłami występują między innymi u wybrzeży Japonii, Birmy, Filipin, Haiti, Madagaskaru, Ameryki Środkowej, w Morzu Czerwonym czy Zatoce Perskiej.

Rodzaje pereł

Wiemy już, jak powstaje perła, a jakie rodzaje pereł wyróżniamy? Istnieje kilka rodzajów klasyfikacji. Podstawowy podział zakłada istnienie pereł:

• naturalnych,
• hodowanych.

Naturalne okazy powstają bez jakiejkolwiek ingerencji człowieka. Ze względu na to, że już jakiś czas temu zaprzestano poławiania małży z perłą naturalną, ich ceny osiągają bardzo wygórowane sumy. Obecnie na rynku są dostępne bardzo rzadko – przeważają perły hodowane. Ich produkcja zakłada ingerencję człowieka w proces tworzenia masy perłowej i polega na wszczepieniu do muszli ciała obcego, wokół którego nabłonek obudowuje substancję wapienną.

Kolejny podział opiera się na miejscu występowania pereł – w morzach czy wodach słodkich. Wyróżniamy:

• perły słonowodne,
• perły słodkowodne.

Ze względu na to, że łatwiej jest wyhodować perły słodkowodne, są one tańsze niż powstające w wodach słonych. Do najcenniejszych okazów słonowodnych należą między innymi hodowane w Japonii perły Akoya, czarne perły Tahiti – z Polinezji Francuskiej, czy perły australijskie South Sea (perły Mórz Południowych).

Wyróżniamy również perły Shell, które powstają w wyniku przetworzenia muszli na masę perłową, a następnie formowania z niej perły. Warto również wspomnieć o samej masie (macicy) perłowej – to wewnętrzna warstwa muszli małży wykorzystywana do celów dekoracyjnych.

Perły dzielą się również ze względu na kolor i kształt. Wyróżniamy między innymi perły:

• białe,
• kremowe,
• różowe,
• czarne,
• niebieskie,
• brązowe,
• okrągłe,
• barokowe,
• połówkowe,
• w kształcie kropli.

A jak rozpoznać perły? Sprawdźmy kilka najskuteczniejszych sposobów na odróżnienie autentycznych pereł od sztucznych.

Jak rozpoznać prawdziwe perły?

Bardzo trudno jest laikowi odróżnić perły naturalne od hodowanych – potrzeba specjalistycznego sprzętu, który określi, czy wewnątrz znajduje się jądro, jako ślad ingerencji człowieka. Łatwiej jest sprawdzić, czy perły są sztuczne, czy hodowane (czasem błędnie określane jako perły hodowlane).

Jak rozpoznać, czy mamy do czynienia z autentycznym wytworem małży, czy syntetyczną imitacją? Perły prawdziwe nie są idealnie okrągłe, gładkie i jednolite – najczęściej powierzchnia jest delikatnie chropowata. Imitacje osiągają też większe rozmiary i mają jednolity kolor. Specjaliści polecają również wykonanie testu, np. zanurzenie perły we wrzątku. Prawdziwa perła nie ulegnie uszkodzeniu.